Nie odbyły się zaplanowane na ten dzień wykłady gości specjalnych – na uniwersytecie cisza i spokój trwały do południa. Wtedy na terenie kampusu rozpoczęła się demonstracja, by później przejść głównymi ulicami miasta w kierunku budynku delegatury rządu baskijskiego. W demonstracji wzięło udział kilkaset osób. Strajki w ramach koalicji studenckiej odbyły się między innymi w Madrycie, Santanderze, Grenadzie, Sewilli. Podobne demonstracje, organizowane w ramach różnych grup (jak studenci czy związki zawodowe) przetaczają się przez Kraj Basków i resztę Hiszpanii od dłuższego czasu. W polskich mediach mogliśmy widzieć relacje z demonstracji w Madrycie, gdzie doszło do wielogodzinnych i brutalnych starć z policją.
Eskalacja gniewu społecznego może wynikać z wielu czynników. Najwięcej możemy usłyszeć o kryzysie. I nawet nie patrząc na wskaźniki sytuacji gospodarczej Hiszpanii, odczuwa się obecność kryzysu chociażby dlatego, że dookoła sporo się o nim mówi. Cięcia budżetowe z powodu kryzysu, bezrobocie z powodu kryzysu, zmniejszenie pomocy socjalnej z powodu kryzysu – to wyjaśnienia, jakie najczęściej pojawiają się w rozmowach z Baskami i Hiszpanami.
Sytuacja polityczna w Kraju Basków jest jednak nieco inna aniżeli w pozostałych częściach Hiszpanii, ponieważ na nastroje społeczne wpływ ma fakt, iż 26 października odbędą się wybory do lokalnego parlamentu. W każdym poprzedzającym je tygodniu odbywają się strajki, demonstracje, pikiety, manifestacje informacyjne. Strajk generalny miał miejsce 26 września. I faktycznie strajkowali prawie wszyscy. Zamknięto większość sklepów (w tym supermarkety), warsztaty, uniwersytet, nie pracowali niektórzy przewoźnicy publiczni (1)
Kilka dni wcześniej duża część banków została oklejona plakatami i opisana hasłami antykapitalistycznymi czy też stricte odwołującymi się do działań konkretnych sieci. Największe demonstracje w Kraju Basków miały miejsce w trzech głównych miastach: Bilbao-Bilbo, Donosti-San Sebastian i Vitoria-Gasteiz. Oprócz największych ośrodków strajkowano jednak w wielu innych, mniejszych miastach (2). Do poważniejszych starć nie doszło, w Bilbao tłum starł się z uzbrojonymi oddziałami autonomicznej policji baskijskiej pod budynkiem centrum handlowego El Corte Ingles. Użyto siły, argumentując to próbą uniknięcia sytuacji, jakie miały miejsce podczas poprzednich demonstracji, gdy doszło do niszczenia ekskluzywnych sklepów (3).
Demonstracja w Donostii zgromadziła kilka tysięcy ludzi zgrupowanych w bloki, często w ramach związków zawodowych, nierzadko typowo baskijskich (m. in. anarcho-syndykalistyczne CGT oraz CNT, robotnicze LAB oraz Comisiones Obreras de Euskadi i inne, w tym wewnątrzzakładowe). Czego domagają się strajkujący? Wszyscy sprzeciwiają się cięciom budżetowym. W wypadku studentów połączonych w ramach koalicji 11x12 chodzi o sprzeciw wobec takich pomysłów jak: utrudnianie dostępu do uniwersytetów poprzez podwyższanie poziomu egzaminów wstępnych, zwiększeniu opłat za studia, wysokie ceny studiów trzeciego stopnia, zwiększenie ilości uczniów w klasach, reformy w organizacji uniwersytetów umożliwiające i finansowanie uczelni ze środków zewnętrznych, zmniejszenie dotacji na materiały edukacyjne, książki, nauczanie języków obcych.
Więcej informacji na temat akcji studenckich:
- http://ikasleekintza.wordpress.com/
- strona koalicji 11x12: http://11x12.wordpress.com
Relacje ze Strajku Generalnego (tekst + fotorelacja):
http://www.eitb.com/es/noticias/economia/detalle/959077/huelga-general-26-septiembre-2012--la-huelga-directo/
http://www.eitb.com/es/fotos/detalle/959087/fotos-huelga-general-euskadi-navarra/
Przypisy:
(1) http://www.ekialdebus.net/irailak-26-greba-orokorra-2/?lang=es
(2) Relacja zdjęciowa ze Strajku Generalnego: http://www.deia.com/2012/09/26/economia/desalojo-de-los-piquetes-concentrados-ante-el-corte-ingles-
(3) http://www.youtube.com/watch?v=OpImiYNo7E0